Văn hóa uống trà đã xuất hiện từ rất lâu. Cho đến nay, thưởng trà được nâng lên một tầm cao mới, trở thành loại hình nghệ thuật đầy tinh tế. Ông cha ta nói rằng “Uống trà phải có bạn hiền”. Nhưng ngoài bạn hiền thì ta cũng cần một thứ vô cùng quan trọng, đó là dụng cụ pha trà. Dụng cụ pha trà là những vật dụng không thể thiếu khi uống trà và là vũ khí đắc lực để tạo ra những chén trà thơm ngon. Để trở thành một người uống trà chuyên nghiệp, bước đầu tiên hãy tìm hiểu dụng cụ uống trà nhé!

Tầm quan trọng của dụng cụ uống trà

Bộ dụng cụ uống trà

Trà đã trở thành một gương mặt quen thuộc trong không gian sống của người Việt. Từ bao giờ, uống trà đã trở thành nét văn hóa không thể thiếu của người Việt Nam. Một chén trà vừa có hương vị ngon mà vừa thấm nhuần đạo lý nhân sinh qua hương vị đậm đà.

Nghệ thuật uống trà ở Việt Nam đã được nâng lên tầm cao mới. Nét văn hóa trà được gìn giữ và phát huy qua từng thời kỳ. Uống trà hiện nay vừa giữ được nét đẹp cổ xưa mà cũng mang phong cách hiện đại, hợp xu thế. Và người uống trà chuyên nghiệp rất cẩn trọng khi chọn trà, chọn nguyên liệu. Đặc biệt là rất tỉ mỉ trong cách chọn dụng cụ pha trà.

Các tiền bối đi trước cũng đã đúc rút ra một kinh nghiệm “Nhất nước, nhì trà, tam pha, tứ ấm”. Ấm trà nói riêng và dụng cụ uống trà nói chung là những yếu tố không thể thiếu để làm ra một chén trà ngon. Nhờ những dụng cụ ấy mà con người khi uống trà được thăng hoa cảm xúc, khơi gợi cảm hứng. Chọn một bộ trà cụ đúng nghĩa cũng chính là dành cho nghệ thuật uống trà một sự kính trọng nhất định.

Có gì trong một bộ dụng cụ pha trà?

Một bộ dụng cụ uống trà đầy đủ gồm có: ấm trà, chén trà, khay trà, lọc trà, gắp trà, hủ trà… Ngoài ra còn nhiều dụng cụ hỗ trợ khác để chúng ta có một buổi thưởng trà trọn vẹn. Sau đây chúng ta hãy tìm hiểu chi tiết về các dụng dụ nhé!

Ấm trà – Lưu giữ hương vị trà

Dụng cụ ấm trà

Đây là dụng cụ quan trọng nhất khi uống trà. Ấm trà dùng để ngâm trà, có cấu tạo gồm nắp trà, tay cầm và vòi để rót trà. Khi uống trà, ấm pha trà có công dụng giữ nhiệt tốt, giúp lưu giữ hương vị của trà. Đối với người kĩ lưỡng trong uống trà thì ấm trà phải có 2 tiêu chuẩn sau:

• Vỏ ấm cứng, lấy tay gõ nhẹ nghe tiếng boong boong là ấm quý
• Nắp ấm phải kín để giữ nhiệt và giữ hương vị trà tốt hơn

Ấm trà còn được chia theo kiểu số lượng người uống nữa. Uống một mình thì mua ấm độc ẩm, hai người là song ẩm, nhiều người uống với nhau thì là quần ẩm. Hiện nay, ta có thể dễ dàng tìm thấy những ấm trà có mẫu mã, chất liệu khác nhau. Thường thì ấm được làm bằng các chất liệu như tử sa, gốm, sứ… Cao cấp nhất là ấm tử sa, còn bình dân thì mua ấm sứ. Còn ai yêu thích thời thượng, hiện đại thì mua ấm thủy tinh.

Chén trà – Chén tống và chén quân

Bộ chén trà gồm chén tống chén quân

Có 2 loại chén trà đó là: chén tống và chén quân. Chén tống là loại có kích thước to nhất trong bàn trà. Dùng chén tống để rót trà trước khi rót ra những chén quân. Làm như vậy giúp trà đều vị hơn, không bị chén đậm chén nhạt khi uống. Một bộ chén có thể gồm 1 chén tống 4 chén quân hoặc 1 chén tống 3 chén quân.

Chén trà cũng chia thành từng loại theo mùa: xuân ẩm, hạ ẩm, thu ẩm, đông ẩm. Mùa xuân thu thì uống chén cỡ vừa, mùa hạ thì uống chén có thành nhỏ để trà nhanh nguội. Mùa đông thì phải chọn chén dày, lòng sâu để giữ nhiệt độ của trà.

Khay trà – Giúp thú vui uống trà thêm phong phú

Trà cụ khay trà không ảnh hưởng trực tiếp đến hương vị trà. Nhưng nếu muốn thú chơi trà được trọn vẹn thì cũng cần có khay trà. Khay trà thường được làm bằng gỗ, sứ, tre… có kiểu dáng đơn giản nhưng tinh tế để dễ dàng vệ sinh. Thời nay thì người ta ít dùng khay để thưởng trà, thay vào đó là bày trực tiếp lên bàn hoặc lên tấm khăn mỏng.

Lọc trà – Cho nước trà trong trẻo, sóng sánh

Dụng cụ lọc trà. Nguồn: Y Quán

Uống trà thường gặp phải cặn trà lắng đọng dưới ấm trà. Để nước trà trong và đẹp hơn thì người ta thường sử dụng lọc trà. Có tác dụng lọc những cặn trà nhỏ để nước trà sạch sẽ, trong trẻo. Giúp chúng ta cảm nhận hương vị trà tốt hơn và thưởng trà trọn vẹn hơn.

Người Việt ít khi dùng lọc trà mà vì cha ông ta cho rằng con người đối với nhau không nên “cạn tàu ráo máng”. Để lưu giữ chút tình nghĩa cho nhau mà chén trà không bao giờ uống cạn. Thói quen không dùng lọc trà  của người Việt ẩn chứa ý nghĩa sâu xa như thế đó!

Hủ đựng trà – Bảo quản trà

Chiếc hủ đựng trà

Bảo quản trà trong hủ đựng trà để trà được lâu hơn và giữ hương vị. Hủ đựng trà phải đảm bảo kín hơi, hạn chế được ánh nắng mặt trời trực tiếp. Có nhiều loại hủ với chất liệu khác nhau như đất, nhôm, thủy tinh… tùy theo sở thích mà chọn lựa.

Các dụng cụ khác

• Kháo trà: Là chiếc bát lớn để đựng nước sôi vệ sinh các dụng cụ trước khi uống trà. Ngoài ra ta còn có thể bỏ bã trà và nước tráng trà sau khi uống xong.
• Dụng cụ gắp trà: Dùng đề gắp trà trong hủ thay vì sử dụng tay để bảo vệ hương vị của trà. Dụng cụ gồm cây xúc trà, que gắp chén, một que nhỏ để đựng trà cho vào ấm và thông vòi.
• Ấm nấu nước, khăn lau, các vật dụng nhỏ, dĩa…

Những điều cần lưu ý khi mua dụng cụ pha trà

Chọn mua dụng cụ bước quan trọng và cũng khó khăn nhất. Vì trên thị trường đa dạng các loại dụng cụ với mẫu mã, chất liệu khác nhau nên không biết chọn loại nào. Chúng ta nên mua dụng cụ có chất liệu tự nhiên an toàn sức khoẻ như gốm, sứ, thủy tinh… Ngoài ra, khi mua bộ trà cụ phải hợp lý, có sự hài hòa về tổng thể, kích thước đều nhau. Một bộ trà cụ nên sử dụng cùng một loại chất liệu để nhìn hài hòa hơn.

Các dụng cụ cũng phải có kích thương ứng với nhau để trà cụ được cân đối, hoàn chỉnh. Kích thước phù hợp cũng làm tăng thẩm mỹ hơn rất nhiều. Đặc biệt, màu sắc cũng quan trọng không kém. Trà cụ thường chú trọng các màu như nâu đất, nâu đỏ, nâu đậm… Màu của ấm phải trùng với màu chén, dĩa. Người ta thường chọn màu tối vì nhìn tinh tế hơn mà cũng giữ nhiệt lâu hơn. Ngoài ra hoa văn trên dụng cụ cũng là một yếu tố đáng quan tâm. Tùy sở thích mà chọn hoa văn thích hợp với bộ đồ trà.

Mỗi dụng cụ đều có vai trò quan trọng trong việc thưởng trà. Có một bộ trà cụ hoàn chỉnh giúp ta thưởng trà chuyên nghiệp hơn. Trên đây là thông tin về dụng cụ uống trà gửi đến bạn. Mong rằng sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình trở thành một người uống trà chuyên nghiệp

Xem thêm: Chọn trà bá tước chuẩn